martedì 27 agosto 2013

Recupero Orberg - Pars quarta - Cap. XXV -XXVI -XVII

PARS QUARTA         ( CAPP. XXV – XXVI –XXVII)

CAPITULUM VIGESIMUM QUINTUM
Morfologia e sintassi: i complementi di luogo con i nomi di citta’ plurali di 1^ e 2^ decl. ; l’imperativo dei verbi deponenti; gli avverbi HIC – ILLIC nei diversi complementi  di luogo; il lessico del capitolo

Attivita’:
·         Rileggi e traduci per iscritto sul quaderno il testo latino del capitulum XXV  sul libro arancio  suddividendolo in lectio prima, secunda e tertia ; alla conclusione di ciascuna lectio rispondi  per iscritto (domanda e risposta) alle domande di comprensione a pag. 236 e sgg.  EX 2 – 5 -9
·         Dopo aver ripassato gli argomenti di morfologia e sintassi svolgi i seguenti  esercizi ( per iscritto sul quaderno)

Completa le frasi inserendovi le forme appropriate d’imperativo, poi traduci
1.Theseus Ariadnam se sequi iubet: “ ……………….me Ariadna!”
2.Iulius. “ Nolo solus ambulare. Comit……me Syre et leander!”
3. Pater filios loqui iubet: “ …………………….., filii!”
4. Lydia Medum comitari iubet: “ …………………..me, Mede!”
5. Theseus cives suos laetari iubet: “ ………………….., cives mei!”
6. Magister discipulos domum reverti iubet: “ Domum ……………., discipuli!”.
7. Magister Marcum litteras intueri iubet: “ …………………litteras , Marce!”

Trasforma le frasi precedenti utilizzando la forma dell’imperativo negativo

Completa le espressioni utilizzando i  nomi di citta’ plurali di 1^ e 2^ declinazione,  gli avverbi HIC – ILLIC , poi traduci

1.       Olim habitavi  (Athenae – Delphi – qui – la’ )……………………………………………..
2.       Heri profecta sum (Athenae- Delphi – da qui – da li’) ……………………………………….
3.       Cras ventura sum (Athenae- Delphi – la’ - qua) ………………………………….
4.       Quotannis navis Atheniensis ………………….. (Athenae- da qui – da li’ ) ………………(Creta- la’- qua) mittebantur.
5.       Non ……………..( Roma- qui- li’) sed (Athenae- qua – la’) vivebat.
6.       ………………….(urbs Roma- qui – li’) multa aedificia sunt
7.       Thesues Ariadnam …………………..(Naxus- qui – li’) reliquit. Deinde …………………(da qui – da li’- insula Naxus) ………………(Athenae- verso qui- verso la’ ) profectus est.

Scrivi il paradigma  e la traduzione dei seguenti verbi irregolari
Accedĕre
Ascendĕre
Conspicĕre
Constituĕre
Deserĕre
Gerĕre
Iacĕre
Incipĕre
Interficĕre
Iubēre
Oblivisci
Occidĕre
Petĕre
Proficisci
Quaerĕre
Reddĕre
Regĕre
Relinquĕre
Reperire
Sequi
trahĕre

Traduci le voci verbali, poi coniugale al perfetto  senza cambiare diatesi, persona, modo verbale

Reperis – sequeris – obliviscimini – trahor – datis – reperiuntur – occidebatis – interfici – abeunt – iacio – accedĕre – constituent – petimini – reguntur – conspiciunt – proficiscimur – relinquis – quaeris – deserebaris



CAPITULUM VIGESIMUM SEXTUM
Morfologia e sintassi: il gerundio latino ; la subordinata finale con causa e gratia; videri con il significato di “sembrare- apparire” ; l’aggettivo indefinito ALIQUI – ALIQUA-ALIQUOD; aggettivi di 2^ classe in –ER e -X; il participio passato dei verba deponentia ;  il lessico del capitolo

Attivita’:
·         Rileggi e traduci per iscritto sul quaderno il testo latino del capitulum XXVI  sul libro arancio  suddividendolo in lectio prima, secunda e tertia ; alla conclusione di ciascuna lectio rispondi  per iscritto (domanda e risposta) alle domande di comprensione a pag. 240 e sgg.  EX 2 – 4 - 5
·         Dopo aver ripassato gli argomenti di morfologia e sintassi svolgi i seguenti  esercizi ( per iscritto sul quaderno)



Scrivi il paradigma dei seguenti verbi, poi la traduzione

Capĕre
Conficĕre
Considĕre
Iuvare
Perficĕre
Iungĕre
Figĕre
Movĕre
Urĕre
Accidĕre
mergĕre
invĕnire

Declina il gerundio del verbo IUVARE – VIDĒRE – EFFUGĔRE – MOLLIRE, poi traducilo

Sottolinea i gerundi, indicane i casi, poi traduci le frasi

1.       Tempus dormiendi est
2.       Stilus necessarius est ad scribendum
3.       Docendo magister ipse multa discit
4.       Ars scribendi haud difficlis est
5.       Fabula de fuga Daedali et Icari non solum delectandi sed etiam monendi causa narratur
6.       Romani ad pugnandum castra relinquunt
7.       In volando Icarus alas movit
8.       Discipulus industrius semper cupidus est et legendi et scribendi et computandi
9.       Magister: “ Industrii este in scribendo discipuli! Nonne parati estis ad scribendum ?”
10.   Syra, quae fessa est narrando; finem narrandi facĕre vult
11.   Quintus autem cupidus est reliquam fabulam audiendi.

Completa le frasi inserendo il gerundio opportuno, poi traduci

1.       Labyrinthum ………… (aedificare) , filum …….(conficĕre) et alas in lacertis …….(figĕre) Daedalus exempla artis suae dedit.
2.       Magister discipulos artem ……(scribĕre) docet. Ad …..(scribĕre) stilus necessarius est. In …… (scribĕrer) discipulus manus movet.
3.       Alas ….(movĕre) Daedalus se ipsum sustulit.
4.       Daedalus consilium ….(fugĕre) excogitavit.
5.       Iam tempus …(dormire) est, sed Quintus non est fessus fabulas …… (audire) neque paratus ad …..(dormire).
6.       Aquam …….(haurire) milites navem leviorem faciunt.
7.       Magister ipse discit alios ….. (docēre)
8.       Icarus delectabatur alte …….(volare)
9.       ……(discĕre) causa pueri in ludum eunt.
10.   Syra tandem finem facit ……(narrare).

Concorda l’aggettivo CELER – CELERIS – CELERE  completando il testo.

1.       Canis pastyoris bonus et celer……est.
2.       Navis Thesei pulchra et celer….est.
3.       Nullus servus tam celer…..effugit quam Medus.
4.       Quod animal tam celer……est quam leo ?
5.       Romanis equi cel….quam Germanis sunt.
6.       Hostes exercitu valido et cel….castra Romanorum oppugnant.
7.       Magno cum numero militum Romani hostes cel…..vincunt.

Declina i seguenti sintagmi

FUGA CELERIS – OMNIS OPUS – CONSILIUM AUDAX – CARCER INFIMUS - IGNIS INGENS

Sostituisci le subordinate fra parantesi con il participio passato, poi traduci le frasi, secondo l’esempio

Es. Theseus ………… (postquam e Creta profectus est) Naxum venit  = Theseus PROFECTUS Naxum venit.

1.       Quintus ….(qui cultrum medici verebatur) oculos clausit.
2.       Minos Theseum …….(postquam Theseum frustra persecutus est) domum revertit.
3.       Daedalus filium ……(postquam filium osculatus est) “ Iam sequere me !” inquit.
4.       Ita …..(postquam ita locutus est) Daedalus cum filio evolavit.
5.       Filum Ariadnae …….(postquam filum Ariadne secutus est), Theseus exitum labyrinthi repperit.
6.       Tabellarius canem ….(qui canem verebatur) intrare noluit.
7.       Aegeus filium mortuum esse ……(qui filium mortuum esse arbitrabatur) in mare se iecit.

Esprimi l’analisi verbale delle seguenti forme, poi trasforma i presenti in perfetti, gli imperfetti in piuccheperfetti senza cambiare numero e persona

Iungimus – figebat – invenitur – suspicis – tollimur – uror – merguntur – accidebat – despiciebaris - perficitis



CAPITULUM VIGESIMUM SEPTIMUM

Morfologia e sintassi: il modo congiuntivo presente; le subordinate completive con i verba postulandi e curandi;  ne ….quidem ; la reggenza del verbo UTI –ablativo; il lessico del capitolo

Attivita’:  
·         Chiara ed Elena (seconda F):  Rileggi e traduci per iscritto sul quaderno il testo latino del capitulum XXVII  sul libro arancio  suddividendolo in lectio prima, secunda e tertia ; per  alla conclusione di ciascuna lectio rispondi  per iscritto (domanda e risposta) alle domande di comprensione a pag. 243 e sgg.  EX 2 – 5 – 9
·         Carolina e Valentina (seconda E):  rileggi e traduci solo la lectio I e II  e rispondi alle domande di comprensione a pag. 243 es. 2 - 5
Dopo aver ripassato gli argomenti di morfologia e sintassi svolgi i seguenti  esercizi ( per iscritto sul quaderno)

1.       Coniuga sul quaderno il presente congiuntivo (alla diatesi attiva e passiva) dei verbi  ESSE – VELLE - IUVARE – COMITARI VIDĒRE - INTUERI – SERĔRE – UTI – AUDIRE – PARTIRI – FACĔRE, poi traduci  in italiano

2.       Coniuga al congiuntivo presente attivo e passivo, poi traduci

QUIESCĔRE  I sing. att.
CINGĔRE  II sing  passivo
CRESCĔRE  III sing. att.
SERĔRE II plur. Att.
ARARE III plur. Pass.
LABORARE I sing. att
UTI II sing.
ORARE III sing. Pass.
NOCERE I plur. att
NEGLEGĔRE  II plur. pass
MOLLIRE  III plur. pass
VIDERE I sing. pass
CONSEQUI II sing.
POLLICERI III sing.
OBLIVISCI I plur.

3.       Metti al congiuntivo questi verbi senza cambiare forma, persona, numero

Solent
Solvisti
Accede
Poposci
Debes
Loquitur
Imperabo
Exspecto
Percutit
Dicitur
Faciam
Persequuntur

4.       Individua, mettendola fra parentesi  la subordinata completiva introdotta da UT/NE e congiuntivo,   poi traduci le frasi

Icarus patrem orat ut sibi auxilium ferat.
Pastoris officum est cavēre ne oves aberrant neve a lupo rapiatur.
Semper curabunt boni pastores ne oves a lupis vorentur
Pastor, humi se proiciens et dicens ‘se nihil fecisse’, dominum orat ne se verberet.
Vix Theseus fugerat, cavens ne rex Minos eum consequatur .
Iulius agricolis monet ut industrie in vineis laborent.
Magister discipulis imperat ut considant et bene cogitent.
Medicus puerum  imperat ut os aperiat et linguam ostendat.

5.       Completa le frasi inserendo le forme del congiuntivo presente, poi traduci

1.       Magister discipulis imperat ut bene ……(audire) et ….(cogitare)
2.       Dominus servum monet ut industrius ……. (esse) et  ut ….(laborare) neve …..(quiescere)
3.       “Moneo te ut industrius  ….(esse) et  ut …..( laborare) neve ….. (quiescere)”
4.       Domini servos monent ut semper ……..(laborare)
5.       Dominus imperat ut servus  ……(verberari) et …… (includi).
6.       Noli a nobis postulare ut omnia ….(scire) et semper bene ……(respondere)
7.       Miles fortissimus dicit: “ Audite amici,: dux nos monet ut fortiter ….(pugnare) et hostes …..(vincere)
8.       Ego curabo ut vos …… (verberare) et in carcere ….. (iacēre).
9.       Marcus Iuliae: “ Mater te monet ut cauta ….(esse)quia tu cauta non es.
10.   Iulius imperat ut a pastore oves  ….(prehendi) et …(teneri)
11.   Dominus: “ Cave ne lupus  oves meas ……. (petĕre)!”
12.   Coloni laborant ut omnem mercedem intra tricesimum diem …….(solvĕre).
13.   Ianitor ad liberos Iulii: “ Vos moneo ut semper canem …. (cavēre).
14.   Dominus imperat ut mali servi in carcerem …….(duci) . Servi  autem orant ut dominus patientiam ….(habēre).
15.   Iam tres menses exspecto ut mihi mercedem ……(solvĕre).

6.       Trasforma il discorso diretto in una proposizione completive con UT/NE e congiuntivo, poi traduci

Es. A vobis postulo: “ Semper officia facĭte!”    =  A vobis postulo ut vos semper officia faciatis.

1.       Multae fabulae te monent: “ Semper bene disce! Noli piger esse!”.
2.       Magister discipulo imperat: “ Domum reverte!”.
3.       Dominus  pastores monet: “ Nolite neglegentes esse!” Nolite dormire!”.
4.       Dominus pastoribus imperat: “ Celeriter oves persequemini!”.
5.       Colonus Iulium orat: “ Noli ab uxore me rapere neve me punire!”.
6.       Ego: “ cavete! Nolite temerarii esse!”.
7.       Magister discipulos imperat: “ Tacete, audite et bene respondete!”.
8.       Agnus saevum lupum orat: “ Noli me mordere!”.

7.       Traduci le  frasi riconoscendo  l’ablativo di mezzo e la costruzione del verbo UTI

8.       In loquendo linguā utimur, auribus in audiendo utimur.
9.       Quo instrumento agricola metit?
10.   Agricola falce metir.
11.   Qui metit, falce utitur.
12.   Avis volans alis utitur; homo ambulans utitur pedibus.
13.   Qui in aliam terram it aut nave aut curru aut equo utitur.
14.   Discipulus stilo in tabula scribit.
15.   Miles pugnans gladio et scuto et aliis armis utitur.
16.   Miles gladio et scuto et aliiis armis pugnat.