CAPITULUM UNDEVIGESIMUM
Morfologia e sintassi: i comparativi e i superlativi irregolari; la declinazione di UNUS- DUO – TRES; l’indicativo imperfetto attivo e passivo; declinazione di DOMUS; vocativo di nomi in –IUS; lessico del capitulum
Attivita’:
Rileggi e traduci per iscritto sul quaderno il testo latino del capitulum XIX sul libro arancio suddividendolo in lectio prima, secunda e tertia ; alla conclusione di ciascuna lectio rispondi per iscritto (domanda e risposta) alle domande di comprensione a pag. 213 e sgg. EX 3 –7 -11
Dopo aver ripassato gli argomenti di morfologia e sintassi svolgi i seguenti esercizi ( per iscritto sul quaderno)
Completa con il comparativo o il superlativo di BONUS – MALUS – MAGNUS – PARVUS o MULTI
Aemilia: “ Syra bona ancilla est; nulla ancilla ex mearum ancilarum ……..est quam illa: Syra est mea …………….ancilla”
Domina: “ Lydia est mala ancilla; nulla ancilla mearum ancillarum …………est quam illa: Lydia est mea ……..ancilla”.
Dominus: “ Medus est malus servus, non bonus: nemo servorum mearum ………. , non ………….. est quam ille; enim Medus est servus …………………., non ………………….”
Roma est magnum oppidum , ………………….quam Tusculum ; Roma est oppidum …………………….
Magister Diodorusmultos discipulos habet, ……………..quam alius magister; ex aliis magistris Diodorus ………………..discipulos habet.
Completa con il comparativo o il superlativo di BONUS – MALUS – MAGNUS – PARVUS o MULTI
Ex quinque digitis ………… est digitus medius et …………………. digitus quintus.
Cubiculum Marci magnum et bonum est; cubiculum eius …….. et ……………. Est quam cubicula servorum , sed ……………… et ……………………. Quam cubiculum Iuliii et Aemiliae.
Cubicula servorum parva et mala sunt; cubicula liberorum sunt ……………. et ………………. Quam servorum, sed ………………….. et ……………. quam cubiculum parentum, quod cubiculum villae ………………….. et ………………….est.
Brundisium a …………………….. hominibus incolitur quam Tusculum.
Romae, quae est urbs ………………totius imperiii Romani, …………..homines habitant.
Inserisci gli aggettivi nel grado richiesto concordandoli con il sostantivo (attenzione al genere e al caso del nome)
Grado POSITIVO
|
COMPARATIVO |
SUPERLATIVO |
…………………….maritus |
……………………maritus |
OPTIMUS maritus |
………………….. domum |
MAIOREM domum |
…………………..…. domus |
…………… adulescentibus |
……………………… adulescentibus |
PLURIMIS adulescentibus |
PAUPERE infante |
…………………..…. infante |
………………………. .infante |
MALAE uxoris |
…………………………… uxoris | ………………………..uxoris |
MULTIS signis |
……………………..… signis | …………………………. signis |
PIGRUM osculum |
……………………. osculum | ……………………… osculum |
…………………… puero |
……………………… puero |
MINIMO puero |
………….. dominarun |
DIVITIORUM dominarum |
………………… dominarum
|
……………….. adulescentes |
MISERIORES adulescentes |
………………… adulescentes |
Inserisci i numeri cardinali opportunamente concordati
1.Iulius est pater tr………….……. liberorum: du………………..filiorum et un…………filiae
2.Cornelius un………filii et du………..filiarum pater est.
3.Mater in atrio est cum tr………….liberius et du…………ancillis.
4. In peristylo sun tr……..signa: un…………Cupidinis, du………altera Iunonis et Veneris.
5.Via Appia longissima est harum tr……viarum
6. Iulius a du…..servis vehituir.
7. Cornelius habet un….fili……. et du……filias.
8. Aemilia habet tr…… signa : un……..signum est Cupidinis et altera du……..signa sunt Veneris et Iunonis.
Inserisci i vocativi richiesti poi traduci
1.Aemilia inquit: “ O ! Quinte, m……fil……., doletne pes?”
2. Fabius videt Lucium et Cornelium et eos salutat ita: “ Salve, Luc…….…Cornel……, optimi viri!
3. Fabius filium suum Lucium vocat: “ Veni, Luc…..., fil….. m……!”
4. Aemila videt suum maritum in ostio et clamat: “ Oh, Iul……, m…….. optim……vir!”
5. Cum Brutus eum petebat, Caesar clamavit. “ Tu quoque, fil……. m….. !”
Coniuga all’imperfetto queste voci verbali, senza cambiarne la diatesi, la persona, il numero; poi traduci
Addĭtur – animadvertunt – sentit – veremur – cadit – excitaris – deletis – dormitis – accipio – scribĭtur – timeris – turbat – laudor – oritur –imples – proficisceris – reponimur – veremur – metuistis – quaeritis – verbero – capimus – gerimini – vehimus – audis – iubemini – emunt – duco – aperit – aspicis – movetur – iactamur – duceris – iacimur – audior – interrogaris – aspicior- claudĭtur – cernor – invocantur – fert – labuntur
CAPITULUM VIGESIMUM
Morfologia e sintassi: l’indicativo futuro attivo e passivo; il verbo VOLO – NOLO - EO; l’imperativo negativo; costruzione dei verbi CARĒRE – OCCURRERE – DECET – e di DIGNUS/INDIGNUS; il sostantivo DOMUS nei complementi di luogo.
Attivita’:
Rileggi e traduci per iscritto sul quaderno il testo latino del capitulum XX sul libro arancio suddividendolo in lectio prima, secunda e tertia ; alla conclusione di ciascuna lectio rispondi per iscritto (domanda e risposta) alle domande di comprensione a pag. 217 e sgg. EX 4- 7-10
Dopo aver ripassato gli argomenti di morfologia e sintassi svolgi i seguenti esercizi ( per iscritto sul quaderno)
Esprimi la reggenza delle seguenti espressioni, poi traducile
OCCURRERE +…………………………… = ………………………...…………………………..
ESSE DIGNUS/INDIGNUS + ……………………= ………………………..……………………
CARERE + ……………………………………. = …………………………...……………………
DECET + ……………………………………… = ………………………………………………….
Analizza le voci verbali e poi traduci
Es. amabo : da Amare , futuro, attivo , 1^ PS : amero’
Alam – accipietur – poterit – laudabitur – conveniet – reperientur – sumetur – erunt – dormient – faciet – timebit – videbuntur – ornabĕris – movebitur – imperabunt – erit – consident – aspicientur – aperietur – alentur – poterunt – docebunt – canet - iacient
Metti nei tempi dell’indicativo indicati le voci verbali senza cambiare diatesi e persona
| PRESENTE | IMPERFETTO | FUTURO |
amabit | amat | amabat | amabit |
habet |
|
|
|
alam |
|
|
|
edebam |
|
|
|
turbo |
|
|
|
respondebam |
|
|
|
corrigĕris |
|
|
|
videbimini |
|
|
|
poterimus |
|
|
|
conantur |
|
|
|
gessit |
|
|
|
legebantur |
|
|
|
fugiebat |
|
|
|
bibimus |
|
|
|
sumus |
|
|
|
movebaris |
|
|
|
dicĕris |
|
|
|
aspiciemur |
|
|
|
laetamini |
|
|
|
habent |
|
|
|
Coniuga dell’indicativo il presente, l’imperfetto, il futuro, l’imperativo, il participio presente dei verbi NOLO – VOLO - EO
Traduci la voce dell’imperativo presente poi modifica il positivo in negativo o viceversa
Conare !
Noli vereri !
dic!
Accipe !
nolite ducere!
Habitate !
Noli dicĕre !
Appella!
Nolite scribĕre!
Habēte!
Intuemini!
Colloquĕre !
Revertimini !
Partire!
Revertere!
Noli laetare!
Nolite sequi!
Noli mentiri!
Nolite comitari !
Proficiscĕre!
Traduci le frasi
Nolite me severam magistram vocare ! 2. Noli te vertere ! 3. Nolite dicĕre ‘vos tristes esse’ 4. Noli a nobis discedere ! 5. Noli me carere !
Traduci le espressioni seguenti utilizzando il vocabolo DOMUS
ritornare a casa – Abitare in una casa grande – Restare in casa – Partire da casa
Traduci le voci verbali
DORMITE ! …………………….. ACCUSABAMINI …………………………….. CONABIMUR ………………………..
VULTIS ……………………………… MANETIS ………………………….. PROFICISCAR …………………………… VIDEBUNT……………………. PERGEMUS ……………………… BIBAM …………………….. POTERIMUS ……………………….
NOLI CURRERE ! ………………………. CURREMUS …………………………. IBUNT………………………….. NOLUMUS……………………….. EST…………………………………..VERENTUR………………………. ERUNT……………….. OSCULAMINI………………………… EGLI FA……………………………… ALZATEVI ! ……………………………… ESSI POTRANNO ………………………… NOI MANCHEREMO( di)………………………………… TU PARLAVI …………………………………… TU VUOI………………………… VOI ANDAVATE ……………………… EGLI ERA …………………………………. IO SARO’ NUTRITA …………………………. TU ERI VISTA ………………………………….. NOI RITORNAVAMO (dep.) ……………………………… TU MANGI ………………………………. NON MANGIARE !................................... NON CONTINUATE !…………………………… NON SIATE AMATI ! …………………………….
Completa il testo utilizzando opportunamente i verbi NOLO – EO e VOLO
Homines, qui ovem habere ……., ad pastores ……., autem qui lactem emere ……… ad tabernam ………..
Tabernarius ei dicit: “ Mane ! Noli ……….
Servus Medus proficiscitur et amici eius dicunt : ……….nos relinque re eumque sequuntur.
Qui nullam rem emere …….. a tabernā ab…….
Aemilia Iuliae dicit : “ Si tu ………. Dormire, ego irata sum
Iulia respondet ei: “ Ego ……….dormire, quia pes me dolet”
Fratres Iuliae :” Nos quoque ……………dormire, sed ……………….. ad hortum cum cane nostra Margarita
Mater liberis suis : “ Cur non …………… dormire sed …………..ad hortum ‘